طبق داده‌های سازمان هواشناسی ایران، در سال‌های گذشته کاهش بارندگی چشمگیری در بسیاری از مناطق کشور مشاهده شده است. به‌ویژه در سال اخیر، میزان بارندگی‌ها در برخی مناطق تا ۳۰ درصد کاهش یافته است. این کاهش بارش‌ها باعث کاهش ذخایر آبی در سدها و منابع طبیعی شده و در سال ۱۴۰۴ حتی بیشتر از امسال قطعی آب خواهیم داشت.
با این اوصاف، اگرشما هم به این نتیجه رسیده اید که یک باید مخزن تهیه کنید، با ما همراه باشید تا تمام نکاتی که قبل از خرید یک مخزن زمینی، هوایی و … باید بدانید (از جمله ظرفیت مخزن، رنگ و جنس آن) را به شما بگوییم، همچنین اگر در آپارتمان زندگی می کنید و می خواهید فقط برای واحد خودتان یا تانکر آب روی بالکن نصب کنید این مقاله برای شما مفید است.
۱- ظرفیت مخزن آب برای خانواده ۳ نفره؟
به‌طور متوسط، هر فرد در یک روز به حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر آب نیاز دارد که این مقدار بستگی به شرایط اقلیمی و مصرف شخصی دارد. بنابراین، برای یک منزل سه‌نفره، میزان مصرف روزانه آب به طور تقریبی ۴۵۰ تا ۶۰۰ لیتر خواهد بود.
با توجه به مصرف روزانه آب، در صورتی که قصد خرید تانکر برای ذخیره‌سازی آب داشته باشید، باید اندازه تانکر را با توجه به تعداد افراد خانواده و میزان مصرف روزانه انتخاب کنید.
همانطور که گفتیم اگر خانواده کوچکی دارید (۳ تا ۴ نفر)، ظرفیت ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ لیتر کافی خواهد بود. اگر خانواده بزرگتری دارید (۵-۶ نفر)، به مخزنی با ظرفیت ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ لیتر نیاز دارید. اگر مخزن را در یک مجتمع تجاری نصب می‌کنید، می‌توانید مخزنی با ظرفیت ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ لیتر انتخاب کنید.
۲- بهترین جنس مخزن آب برای خانه و منازل مسکونی
مخزن زمینی آبی که ضدباکتری باشد و از پلاستیک نو ساخته شده باشد، ۱۰۰% تثبیت‌شده در برابر UV، ضدزنگ، مقاوم و بادوام باشد، بهترین گزینه برای خانه است. از جمله مخازنی که تمامی این ویژگی‌ها را دارد، مخزن پلی‌اتیلن است.
مخازن آب با جنس پلی اتیلن در ظرفیت های ۵۰۰، ۷۰۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و … ساخته می شوند که شما می توانید با توجه به محلی که قرار است آن را نصب کنید. میزان حجم و شکل آن را انتخاب کنید .این مخازن به صورت استوانه ، مکعبی و حتی مناسب برای زیر پله ساخته می شود. این مخازن همچنین ارزان تر از دیگر مخازن هستند.
همچنین باید ظرفیت مخزن آب را بر اساس تأمین آب شهری در نظر بگیرید. اگر آب زود به زود قطع می شود، باید مخزنی با ظرفیت ذخیره بیشتر خریداری کنید تا آب برای دو یا سه روز کافی باشد.
۳- مخزن آب مناسب برای آب و هوای متفاوت
ایران دارای شرایط اقلیمی متنوعی است و بنابراین باید هنگام خرید توجه کنید که چه جنس مخزنی می خرید برای انتخاب مخزن باید به کیفیت و دوام آن در برابر شرایط مختلف توجه کرد.
۱. مناطق گرم و آفتابی (خشک و کویری)
- مخازن پلی‌اتیلنی (پلاستیکی سه‌لایه یا پنج‌لایه): مقاوم در برابر اشعه UV و جلوگیری از رشد جلبک‌ها.
- مخازن فایبرگلاس: سبک، مقاوم در برابر گرما و دارای عایق مناسب.
۲. مناطق سردسیر و یخبندان
- مخازن پلی‌اتیلنی ضخیم: انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر ترک‌خوردگی ناشی از یخ‌زدگی.
- مخازن فلزی گالوانیزه با عایق‌بندی مناسب: مقاوم در برابر فشار و ترک‌خوردگی، اما نیاز به عایق‌کاری دارد.
۳. مناطق با رطوبت بالا (ساحلی و شرجی)
- مخازن پلی‌اتیلنی: مقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی.
- مخازن استیل ضد زنگ (استنلس استیل ۳۱۶ یا ۳۰۴): طول عمر بالا و مقاوم در برابر شرایط خورنده.
۴. مناطق کوهستانی و بادخیز
- مخازن بتنی: مقاوم و مستحکم در برابر باد و نوسانات دمایی.
- مخازن فلزی تقویت‌شده: با پوشش ضدزنگ برای مقاومت در برابر شرایط سخت.
اگر به یک گزینه همه‌کاره نیاز دارید، مخازن پلی‌اتیلنی چندلایه بهترین انتخاب هستند، زیرا وزن کم، مقاومت بالا، و قیمت مناسبی دارند. در شرایط خاص، مخازن فلزی یا بتنی با عایق‌کاری مناسب نیز می‌توانند گزینه‌ای عالی باشند.
۴- شکل مخزن چه تاثیری در کاربری آن دارد ؟
مخازن ذخیره‌سازی آب در اشکال مختلف و متنوعی طراحی می‌شوند که هرکدام برای کاربرد خاص خود و شرایط مختلف محیطی بهینه شده‌اند. در انتخاب نوع مخزن، عواملی مانند ظرفیت، فضای موجود، نصب و نگهداری آن در نظر گرفته میشود.
- مخزن استوانه‌ای:
این نوع مخازن از رایج‌ترین و پرکاربردترین اشکال مخازن ذخیره‌سازی هستند. طراحی استوانه‌ای آن‌ها باعث توزیع یکنواخت فشار آب و مقاومت بالای ساختاری میشود. همچنین این مخازن نصب آسانی دارند و به دلیل طراحی ساده، برای مخزن زیرزمینی در مقیاس‌های مختلف (خانگی، تجاری و صنعتی) مناسب هستند. ظرفیت این مخازن معمولاً از اندازه‌های کوچک تا بزرگ سفارشی ساخته میشود و به دلیل شکل خاص، در فضای محدود نیز به‌خوبی جا می‌شوند. - مخزن مستطیلی:
این نوع مخازن به‌ویژه برای مناطقی که فضای محدود دارند، مثل بالکن و زیر پله ، بسیار مناسب هستند. طراحی مستطیلی اجازه می‌دهد تا مخزن در فضاهای باریک و طولانی نصب شود. این مخازن به‌طور معمول از جنس فلزی یا پلاستیکی ساخته می‌شوند و برای استفاده در مصارف خانگی و تجاری به‌ویژه در ساختمان‌های چند طبقه است. - مخزن گوی‌مانند (کره‌ای):
مخازن گوی‌مانند یا کروی دارای طراحی خاصی هستند که آن‌ها را برای ذخیره‌سازی مقادیر زیاد آب در کمترین سطح ممکن بسیار کارآمد می‌کند. این مخازن برای پروژه‌های صنعتی و مقیاس بزرگ که نیاز به ظرفیت بسیار بالا دارند، به‌ویژه در صنایع نفت، پتروشیمی و پروژه‌های کشاورزی کاربرد دارند. یکی از ویژگی‌های این مخازن، استحکام بالای آن‌ها در برابر فشار آب است که باعث میشود در ذخیره‌سازی‌های بزرگ و طولانی‌مدت عملکرد بهتری داشته باشند.
۵- رنگ مخزن آب
هنگام انتخاب رنگ برای مخزن آب، بسیاری از افراد فقط به ظاهر و زیبایی توجه می‌کنند، اما در واقع باید به دو عامل مهم دیگر نیز توجه داشت. اولاً، رنگ‌های تیره گرما را جذب می‌کنند، که می‌تواند منجر به گرم شدن آب در داخل مخزن شود پس اگر در منطقه سردسیر هستید این دسته از تانکرها برای شما مناسب تر است .
رنگ‌های روشن نسبت به تابش اشعه فرابنفش خورشید مقاوم‌تر هستند و می‌توانند در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید بهتر عمل کنند و ماندگاری طولانی تری در برابر نور خورشید دارند پس بای مناطقی با نور آفتاب زیاد بهتر است این .
برای پاسخگویی به نیازهای مختلف، تانکرسازی ها انواع رنگ‌های متنوعی از جمله نارنجی ناگپور، سبز نظامی، خاکی، سفید و آبی را برای مخازن خود ارائه می‌دهند تا علاوه بر کارایی، به ظاهر محیط نیز جلوه زیبایی بدهند.
مواد ساخت مخزن آب و دوام آن:
انتخاب مواد مناسب برای ساخت مخزن آب بسیار مهم است، به‌ویژه زمانی که مخزن در فضای خانه نصب میشود. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که باید در نظر بگیرید، دوام و مقاومت آن در برابر نوسانات دمایی است. مخازنی که در مناطق مختلف آب‌وهوایی قرار دارند، باید قادر به تحمل تغییرات دمایی باشند تا از کیفیت و سلامت آب ذخیره‌شده محافظت کنند.
چطور مخزن آب را در بالکن آپارتمان نصب کنیم؟
اگه می‌خواهی خودت مخزن آب رو نصب کنی، این مراحل رو دنبال کن:
- انتخاب مخزن مناسب – یه مخزن با ظرفیت مناسب بگیر که بالکن بتونه وزنش رو تحمل کنه. مثلاً برای ۵۰۰ لیتر، بالکن باید حداقل ۵۰۰ کیلوگرم وزن رو تاب بیاره.
- آماده‌سازی محل نصب – یه سطح صاف و محکم پیدا کنید. اگه زمین بالکن کاشی یا موزاییکیه، بهتره از یه پایه فلزی یا سکوی بتنی استفاده کنی که وزن رو پخش کنه.
- نصب پایه و ثابت کردن مخزن – مخزن رو مستقیم روی زمین نذار. پایه یا چهارچوب مقاوم (فلزی یا پلاستیکی) استفاده کن تا جریان هوا زیرش باشه و از پوسیدگی جلوگیری بشه.
- اتصال لوله‌ها –
- یه ورودی آب برای پر کردن مخزن (از لوله اصلی ساختمان یا تانکر)
- یه خروجی برای مصرف (وصل به لوله‌کشی یا شلنگ)
- یه شیر هواگیری (برای جلوگیری از فشار اضافی)
- اگه می‌خوای اتوماتیک پر بشه، شناور مکانیکی یا برقی نصب کن.
- محکم‌کاری و تست نشتی – بعد از نصب، چند بار شیر رو باز و بسته کن و ببین نشتی نداری. اگه لازم شد، از نوار تفلون توی اتصالات استفاده کن.
- محافظت از مخزن – اگه مخزن پلاستیکیه و آفتاب‌گیر، روش یه روکش بذار تا جلبک نزنه و خراب نشه.
در کل میتوان گفت که برای انتخاب مخزن مناسب، باید به ظرفیت، جنس، رنگ و شرایط آب‌وهوایی توجه کرد. مخازن پلی‌اتیلنی چندلایه به دلیل دوام و قیمت مناسب، گزینه‌ای ایده‌آل هستند. همچنین، نصب صحیح مخزن در بالکن با رعایت اصولی مانند انتخاب سطح محکم، اتصال ایمن لوله‌ها و محافظت در برابر نور خورشید، به افزایش عمر و کارایی آن کمک می‌کند.