تخمین زده می‌شود که افسردگی ۲ تا ۸ درصد از کودکان و نوجوانان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد که بیشترین میزان بروز آن در دوران بلوغ است. افسردگی با شروع نوجوانی پیامدهای بدتری نسبت به افسردگی در دوران کودکی دارد زیرا با اختلالات روانپزشکی بیشتر در بزرگسالی مرتبط هستند. در این مقاله به کاهش اضطراب و افسردگی در نوجوانان با مصرف عصاره زعفران می‌پردازیم.
خواص فارماکوکینتیک عمومی زعفران
خواص مفید زعفران (.Crocus sativus L) برای سلامتی قرن هاست که شناخته شده است و به طور گسترده توسط طب سنتی استفاده می شود. در بین بیش از ۱۰۰ ترکیب شیمیایی شناسایی شده در زعفران، مهمترین ترکیبات بیولوژیکی مربوط به دو کاروتنوئید (کروسین و کروستین) و دو آپوکاروتنوئید (پیکروکروسین و سافرانال) بود.
برخی از ترکیبات زعفران دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد‌التهابی قوی هستند، بنابراین به طور بالقوه می‌توانند از سرطان، پیری و سایر بیماری‌ها جلوگیری کنند. همچنین بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که زعفران به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی خود نقش مهمی در تنظیم سیستم قلبی عروقی و اثرات کاهش قند خون دارد. با این وجود، قابل توجه‌ترین خواص بیولوژیکی شناسایی شده این گیاه بر روی سیستم عصبی مرکزی است.
مطالعات متعدد اثرات مثبت قابل توجه زعفران را بر اختلالات روانپزشکی از جمله افسردگی، اضطراب، و اختلالات دژنراتیو مرتبط با حافظه نشان داده‌اند. در مورد افسردگی، شواهد نشان داد که در بیماران بزرگسال مبتلا به افسردگی خفیف تا متوسط، زعفران تأثیر مثبتی بر علائم این بیماری دارد و می‌تواند اثر داروهای ضد افسردگی رایج را تقویت کند.
برای خرید مکمل زعفران کلیک کنید.
در مورد اسکیزوفرنی، مطالعات روی مدل‌های حیوانی تأثیر مثبت زعفران را در معکوس کردن عوارض جانبی منفی کتامین نشان داد و شواهد بعدی دیگر در بیماران انسانی تحمل بالای این ترکیب در این نوع بیماران را تأیید نمود. زعفران در کاهش علائم و میزان بیماری های همراه در درمان اضطراب و اختلالات دوقطبی نیز مفید بود. علاوه بر این، زعفران به دلیل اثرات محافظت کننده عصبی، می‌تواند در مدیریت بیماران مبتلا به بیماری آلزایمر خفیف تا متوسط نیز استفاده شود: شواهد نشان می‌دهد که استفاده از این ترکیب در کنار درمان استاندارد به بیماران اجازه می‌دهد تا به میزان قابل توجهی از ثبات بالینی اختلال شناختی برسند.
زعفران و درمان اختلالات افسردگی و اضطراب در نوجوانی
افسردگی یک اختلال روانی در نوجوانان است که با بار بالای بیماری مشخص می‌شود و درمان اصلی آن شامل کلاس‌های مختلفی از داروهای ضد افسردگی است. داروهای ضدافسردگی تأثیر زیادی بر علائم افسردگی دارند، اما با تحمل کم و شانس کم برای القای بهبودی مناسب همراه هستند. در مورد اضطراب، در کنار بار بیماری، اثربخشی کوتاه‌مدت و بلندمدت ناکافی درمان‌های کنونی نیز وجود دارد که در صورت تجویز طولانی‌مدت، مسئول عوارض جانبی نیز هستند.
متأسفانه، در کودکان و نوجوانان یک مانع بزرگ یعنی تحمل کم و انطباق با درمان‌های پیشنهادی (هم دارویی و هم غیردارویی، مانند مداخله روانی آموزشی و روان‌درمانی) است. با در نظر گرفتن همه این جنبه‌ها به درمان سمی کمتری برای اختلالات افسردگی و اضطراب نیاز است.
بسیاری از مطالعات نشان دادند که زعفران توانایی زیادی در کاهش علائم افسردگی مقایسه با دارونما دارد و بالاتر از آن به طور خاص، به نظر می‌رسد که تأثیر زیادی بر فوبیای اجتماعی، اضطراب جدایی و افسردگی کلی داشته باشد. همچنین نشان داده شده است که زعفران اثرات ضد افسردگی داروهای فعلی مانند فلوکستین را تقویت و عوارض جانبی این درمان‌ها را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، هیچ گونه عارضه جانبی ناشی از زعفران، علاوه بر عوارضی که قبلاً به دلیل داروهای ضد افسردگی یا سایر داروهای ضد اضطراب ایجاد شده بود، در مقالات مشاهده نشده است و زعفران حتی به دلیل تحمل‌پذیری بالاتر در مقایسه با داروهای معمولی به عنوان درمان افسردگی پیشنهاد شد.
کپسول اتنساف
کپسول اتنساف یک داروی گیاهی برای درمان بیش فعالی می باشد که بدون نیاز به تجویز پزشک در داروخانه های کشور قابل تهیه و خریداری است. اتنساف حاوی ۶۰ عدد کپسول خوراکی می باشد و به بهبود علائم بیش فعالی در کودکان مبتلا به اختلال کم-توجهی بیش فعالی (adhd) کمک می کند.
هر کپسول اتنساف® حاوی ۱۰ میلی‌گرم عصاره خشک استاندارد زعفران (Crocus sativus) (استاندارد شده بر اساس حداقل یک میلی گرم کروسین در هر کپسول) می‌باشد.
سخن پایانی
کودکان و نوجوانان می‌توانند به طور گسترده تحت تأثیر اختلالات اضطرابی و افسردگی قرار گیرند. گسترش رسانه‌های دیجیتال و شیوع بیماری همه‌گیر کووید ۱۹به دلایل بسیاری میزان بروز این اختلالات را دو برابر کرد. تعداد محدودی از مطالعات در مورد استفاده از زعفران در درمان اختلالات خلقی نوجوانان در دسترس است. با این وجود، نتایج موجود در حال حاضر جالب است: به نظر می‌رسد مصرف زعفران علائم افسردگی را کاهش می‌دهد و اثرات ضد افسردگی داروهای فعلی (فلوکستین) را تقویت می‌کند. همچنین عوارض جانبی این درمان‌ها را کاهش می‌دهد. در نتیجه زعفران می‌تواند نقش مهمی را به عنوان درمان مکمل برای اختلالات افسردگی و اضطراب در کودکان و نوجوانان ایفا کند.